سازمان فناوریمعاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران

گامی به سوی دولت هوشمند

دولت الکترونیک در غایت خودش ارتقاء نظام حکمرانی است، بر پایه ابزارهای دیجیتال. ارتقاء نظام حکمرانی یعنی رسیدن به وضعیتی که مؤلفه‌های حکمرانی را در سطح مختلف بهبود و ارتقاء می‌یابد؛ ازجمله شفافیت، مشارکت‌پذیری، نظام‌مندی، مسئولیت‌پذیری عمومی و نهایتاً ایجاد فرصت‌های منصفانه برای شهروندان به‌منظور استفاده از خدمات متنوع الکترونیکی.

دولت الکترونیکی اما گام نخست برای رسیدن به «دولت هوشمند» است. دولتی که در آن شهروندان هوشمند هم توسعه می‌یابند و هم امکان زیست بهتری می‌یابند. به‌این‌ترتیب دولت الکترونیکی گام نخست و ابزاری برای چشم‌اندازی بزرگ‌تر است.

بررسی وضعیت دولت الکترونیکی نیازمند ارزیابی و بررسی مستمر است تا بتواند زمینه‌ساز تصمیم‌گیری‌های کلان در سطوح کلان شود. بررسی دولت الکترونیکی را می‌توان در ۳ گانه‌ای از موضوعات زیر تقسیم‌بندی کرد:

  • الکترونیکی ‌شدن سازمان‌ها و خدمات دولتی: هر خدمتی که از طرف هر نهاد دولتی به صورتی الکترونیکی عرضه می‌شود، گامی است در جهت توسعه دولت الکترونیکی. به همین دلیل است که هر ۶ ماه گزارش ارزیابی دستگاه‌های دولتی در دولت الکترونیکی به‌صورت متمرکز انجام‌شده و منتشر می‌شود. (آخرین شماره این گزارش با نام پنجمین دوره ارزیابی خدمات الکترونیکی دستگاه‌های اجرایی در سایت سازمان فناوری اطلاعات ایران به آدرس ITO.gov.ir و سایت ارزیابی به آدرس payesh.iran.gov.ir موجود است).

  • تبادل ملی اطلاعات: ارتباط و تعامل میان دستگاه‌های مختلف دولتی که هرکدام تلاش دارند تا سهم خدمات دیجیتال خود را ارتقاء دهند، درنهایت و بدون تبادل گسترده امکان‌پذیر نیست. اگر تمامی دستگاه‌ها به فرض محال دیجیتال شوند، اما تعاملی با همدیگر نداشته باشند، رسیدن به اهداف دولت الکترونیک اساساً امکان‌پذیر نیست. گزارش این بخش نیز به‌صورت ماهیانه توسط سازمان فناوری اطلاعات منتشر می‌شود که بیشتر متمرکز بر تبادلات و تعاملات میان ‌دستگاهی است. (این گزارش با نام گزارش وضعیت سرویس‌ها و خدمات دولت الکترونیک در سایت سازمان فناوری اطلاعات ایران به آدرس ITO.gov.ir موجود است.)

  • طرح‌های کلان ملی: در کنار دیجیتالی ‌شدن سازمان‌ها و هم‌زمان افزایش تبادل اطلاعات میان آن‌ها، نیاز سومی نیز موردنیاز است و آن طرح‌های کلانی است که تنها و تنها از طریق تعامل میان ‌دستگاهی امکان‌پذیر است. به‌این‌ترتیب ۲۳ پروژه ملی در دولت تعریف شد و هرکدام از این طرح‌ها کلان دارای متولی و همکارانی برای اجرا هستند.

گزارش پیش ‌رو گزارش بخش سوم از اجزاء کلیت دولت الکترونیکی است.

اگرچه هر نوع ارزیابی، همواره با کاستی‌هایی است، اما نباید از بیم این کاستی‌ها از انتشار آن‌ها پرهیز کرد؛ ‌ بلکه برعکس باید به تکمیل و بهبود آن همت کرد. به همین دلیل هر دستگاهی که در خصوص اطلاعات این ارزیابی معترض باشد یا نظر تصحیحی دارد، برای ارزیابی دوره بعد اطلاعات تکمیلی را برای سازمان فناوری اطلاعات ارسال نمایند.

در عصر حاضر دولت الکترونیک به‌عنوان محوری حیاتی در ارائه خدمات بهتر، تعامل مؤثرتر و افزایش شفافیت شناخته می‌شود در کشور ما نیز به‌منظور پیشبرد این مهم پروژه‌های متنوعی در بخش‌های مختلف این حوزه در حال اجرا می‌باشد.

با توجه به اهمیت موضوع دولت الکترونیک در کشور، کارگروهی متشکل از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان فناوری اطلاعات ایران)، سازمان اداری و استخدامی، سازمان برنامه‌وبودجه، و چند تن از خبرگان این حوزه پیرو  ماده ۴ ابلاغیه معاون اول محترم رئیس جمهور به شماره ۱۰۵۸۱۶/ت ۵۴۶۰۷ ﻫ مورخ۲۵/۰۸/۱۳۹۶ تشکیل گردید.

وفق بررسی‌های صورت گرفته در این کارگروه ماده ۴ به جهت تنوع و تعدد پروژه‌های دولت الکترونیک در کشور و به منظور هدفمندسازی و تسریع در پیشرفت و بهره‌برداری از پروژه‌های مهم و حیاتی، ۲۳ پروژه به عنوان پروژه‌های اولویت‌دار دولت الکترونیک از میان مجموعه پروژه‌ها انتخاب و طی مصوبه هیات وزیران به شماره ۱۲۱۷۶/ت ۵۵۲۸۵ ﻫ در تاریخ ۰۹/۰۲/۱۳۹۷ ابلاغ گردید.

در این راستا، سندی نیز در قالب شیوه‌نامه‌ی اجرایی با تأیید کارگروه توسط سازمان اداری و استخدامی کشور به شماره ۳۱۴۳۳۰ مورخ ۲۰/۶/۱۳۹۷ به دستگاه های مجری ابلاغ گردید. در این مستند به منظور رصد و پایش پروژه های اولویت دار دولت الکترونیک مسئولیت مدیریت پروژه های این طرح  با ایجاد دفتر مدیریت پروژه و ایجاد دسترسی برخط در ارائه گزارش آنلاین و دوره‌ای از طریق داشبورد مدیریتی به ریاست محترم جمهور و مقامات ذی‌صلاح به سازمان فناوری اطلاعات ایران به‌عنوان بازوی اجرایی دولت احاله گردید. که این گزارشات بر مبنای برنامه‌های اجرایی پروژه های اولویت دار که به منظور اجرا مطابق با برنامه زمانبندی، با تأیید کارگروه توسط سازمان اداری و استخدامی کشور به دستگاه های متولی و همکار ابلاغ شده است، ارائه می گردد.

مجموعه اقدامات سازمان فناوری اطلاعات ایران در جهت اجرای ماموریت خود در این طرح به شرح ذیل می‌باشد:

  • تشکیل دفتر کنترل پروژه‌های اولویت‌دار دولت الکترونیکی

  • معرفی و اختصاص تیم کنترل پروژه به ازای هر پروژه به‌منظور ایجاد هماهنگی و گردآوری اطلاعات برخط و درنهایت رفع موانع پیشرفت آن‌ها

  • شناخت وضعیت موجود در هر پروژه، میزان پیشرفت و بررسی برنامه پروژه

  • همکاری در تعیین کلیه ابعاد پروژه و تکمیل نواقص و مستندات

  • رصد و پایش پیشرفت هر پروژه از طریق همراهی در رفع موانع و پیشبرد آن‌ها به‌صورت مستمر

  • راه‌اندازی سامانه رصد و پایش پروژه‌ها به ادرس http://emonitor.ito.gov.ir/

  • معماری فرآیند و دسترسی جهت ایجاد پروتکل یکپارچه و بر خط از ارسال گزارش از دستگاه های مجری وهمکار تا نظارت اعضای کارگروه ماده ۴ و شورای اجرایی فناوری اطلاعات در سامانه

امید است  این اقدامات در جهت پیشرفت و پیشبرد اهداف کشور مثمر ثمر واقع گردد.

معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی فناوری اطلاعات و مدیر طرح کنترل و نظارت بر ۲۳ پروژه اولویت دار دولت الکترونیکی

تیم اجرایی :

سازمان فناوری
سازمان فناوریمعاون وزیر و رئیس سازمان
معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی فناوری اطلاعات و مدیر طرح کنترل و نظارت
مهندس صبا حسینیون
مهندس صبا حسینیونمدیر هماهنگی طرح کنترل و نظارت بر ۲۳ پروژه اولویت دار دولت الکترونیکی
اسناد بالادستی
اسناد بالادستی